Rundtrøye frå Almankås modell 1880

Den eldste av rundtrøyene kjem frå garden Reisjå i Tuddal, og har ei utforming tilsvarande dei fyrste rundtrøyene som kom i bruk i Norge. Altså frå rundt år1880.
Utforminga har alle kjenneteikna til rundtrøya, men visse detaljar viser tilknytting til gråtrøya. Som f.eks. dei vide armane og dobbeltspent vest.
Klede var nok det vanlegaste stoffet som blei brukt på den tida.

Spesielt om rundtrøya frå Reisjå kan nemnast at den har tilhørt familien til Torkjell Sletta, og den hadde henge lenge på stabburet på garden da Kari Anne Pedersen ved Norsk Folkemuseum fekk sjå den. Ho ivra etter å få tatt opp igjen dei gamle rundtrøyene, og Torkjell Sletta har gjett si tilslutting til at den blir kopiert.
Det er gjennom Kari Anne vi har fått høve til å bruke den.
Torkjell fortel at bunaden vart bruka av hans bestefar da han gifta seg i 1894, men den er nok sydd ein del år før dette.

Rundtrøya, også kalla stuttrøya, tok over etter gråtrøya alt frå 1880 åra. Dette er ein meir dressprega bunad som bygger på den nye mannsmoten ute i Europa på fyrste del av 1800-talet, og vart vanleg litt seinare her i landet. Rundtrøya kjenneteiknast av den korte jakka, stuttrøya, med den avrunda formen nederst – noko mange meiner er opphavet til navnet «rundtrøye». Det er få gamle utgaver å sjå i dag, men dei vi har er sydd i kraftig klede, og ofte er det brukt beinknappar. Det har nok og vore bruka sølvknappar, det ser vi på gamle bilde.

I dag kallas rundtrøya ofte «Vest-Telemarkbunad». Det er ikkje rett. Den vart nytta i heile fylket, og med små variantar også i andre fylke.
Hos Almankås syr me to ulike rundtrøyebunader. Me har vore så heldige å funne to opprinnelege modellar. Begge modellane har opphav i Tuddal, og er mest sansynleg sydd der av lokal skreddar. Dette viser og at denne bunaden var vanleg i Aust-Telemark.